1 Na tòotù bèepwiri, âna é còobé gée na pwârawâ na é pitâa wê wà Iésu, â é boo naaniboo bàrawià. Â é tâaboo[a] ba na é pacâmuri pâ âboro. 2 [b]Â jèe pâra nau dau wâru ê pâ âboro na rà medarié. Â gée goo pwiri, â é tò naa gòro ê jè wànga [na tâa niboo najawé] â é tâaboo, ba na é patùrarà. Â wà tèpa âboro, âna rà tâa nidò bàrawià.
3 Â é pwa ucina wà Iésu na é pacâmurirà, goro ê pâ muru na wâru. Â é ina tàra pâ: «Guwà têre! É mwa tâa wà pwi jè âboro, â é uri ê arapwüru. [Â é uri, â é uri, â é uri…] 4 Â napwa ê pàra arapwüru, âna rà tûu naa gòro nyi nari naigé [na aupwanapô]. Â rà me pâ marü, â rà uti diri. 5 Â napwa ê pàra pwi, âna rà tûu naa gòrotàrarà. Â rà pò ma cipu, ba càcaa wâru puu wê. 6 Êco na, na é té ê tòotù, â tòo ê pâ nari arapwüru, â rà marü, ba ticè wàawà kàra. 7 Â napwa ê pàra pwi, âna rà tûu naa nabibiu kâra pâ nari upwâra na pwa daarà. Â, na rà cipu i pâ nari upwâra bèepwiri, â rà câtàmwara i arapwüru. 8 Â napwa ê pàra pwi, âna rà tûu naa na napuu na wâdé. Â rà tòpò pwârà—pàra pwi, âna rà tòpò 100 pwêe; â pàra tàpé, na 60; â pàra tàpé, na 30.» 9 Â é pwa ma ina tàra wà Iésu pâ: «Wà pwina pwa pwâranyüruê, âna wâdé na é têre!»
10 Wà tèpa *câmu kà Iésu, âna rà dau gée medarié, â rà tawèerié pâ: «Cina gà mu pwa ucina tà pàra tàpé, na gà patùrarà?»
11 Â é tòpi tàra pâ: «Wà Pwiduée, âna é paari tàwà ê âji pai pwa goo ê Mwaciri kêe. Êco na câé caa paari târa diri ê pâ âboro. 12 [c]Ba wà pwina jèe pwa têe [ê autâmogòorimuru] âna o nye piâjagò têe côwâ. Â pwa têe muru na piêdò ma piwéna. Â wà pwina kîri pwina tà têe, âna o nye dàgòtù jiié côwâ ê ji dàramuru na tà têe. 13 Êkaa pwiri na go pwa ucina tàra na go patùrarà. Ba rà ucâri[d], êco na càra caa côoinari, â rà têre, â càra caa têreinari. Ba nye âji ticè cèna rà tâmogòori. 14 [e]Â wàépwiri na rà pacoo i pwi ia é ina wà Pwiduée naa goorà, na é naigé mee wà pwi *péroféta kêe, Isaia, pâ:
18 «Guwà têre cai ê êre i ucina goro pwi a picâmi: 19 Ê pàra arapwüru na é tü, âna rà tûu naa gòro naigé. Ê naigé, âna é ipwacèwii naa goo pwi âboro, na é têre popai goro Mwaciri [napwéretòotù] â câé caa tâmogòori. Â é tèepaa me Pwi âboro èpà, wà *Caatana, â é tàu côwâ ê popai na câmi naa na pwâranümee.
20 «Â ê pàra arapwüru, âna rà tûu naa gòrotàrarà. Ê gòrotàrarà, âna pwi âboro na é têre ê popai, â é nye nama tòpi naa na ipwàdée. 21 Êco na é pwi a tà còmacò[g], â càcaa wàawà naa gooé, ê popai na é têre. Â ûna tèepaa me mariê ê tacai, ma ûna pwa na èpà têe, majoroé [ê pai pitêre dàra kêe] ê popai, â é nye nama panuâ cèikî.
22 [~8~]«Â ê pàra arapwüru, âna rà tûu naa na ê pâ na nari upwâra na pwa daaé. Ê napuu bèepwiri, âna pwi âboro, na é têre ê popai. Êco na é còmacò ba é pidumapiê, goro ê pâ namuru, na tèepaa naa na pwi gòropuu bèeni. Â é itàa burà ê pâ neemuru gòropuu, na càcaa âji êkêe. Â câamwara ê popai naa gooé, â o câé caa tòpò cè pwêe.
23 «Êco na, napwa naa goo pàra arapwüru, âna rà tûu naa na ê napuu na wâdé. Ê pwi napuu bèepwiri, âna pwi âboro na é têre ê popai, â é tâmogòori. Â pwa pwâra ê popai naa gooé—Pàra pwi, âna rà tòpò 100 pwêe; pàra tàpé na 60; â pàra tàpé mwara na 30.»
24 É pwa mwara jè ucina târa pâ âboro wà Iésu, â é ina tàra pâ: «Ê *Mwaciri napwéretòotù, âna pwacèwii ni:
26 «Â rà cipu pâ arapwüru na wâdé, â rà tòpò ê pwârà. Â rà nye cipu mwara i arapwüru na èpà. 27 Ûna rà côo pwiri wà tèpa wakè goro aupwanapô, â rà ina tà pwi apooé pâ: “Gà côo, co pwi ukai, ia gà uri i arapwüru wâdé, naa na i aupwanapô'gà. Â gona me géepà, ê pâ arapwüru na èpà na wâna?”
28 «Â é tòpi tàra pâ: “Bwa, wà pwi a pièpàrio na pwa pwiri.”
29 «Â é tòpi tàra pâ: “Bwa! Ba wiàna guwà tàu ê arapwüru na èpà, â guwà péa tà tàu mwara i arapwüru wâdé. 30 Â guwà naarà ma rà picipu naima, tèepaa naa goro cè pai piûnya. Ba na pàara bèepwiri, âna go mwa ina tà tèpa wakè kôo pâ, na rà panaimari ê arapwüru na èpà, ma cîri. Â rà tòpò ê arapwüru wâdé, naa na wâra arapwüru kôo.” Nabwé.»
31 É pwa tàra mwara jè ucina wà Iésu, â é ina pâ: «Ê Mwaciri napwéretòotù, âna pwacèwii ni:
33 É pwa tàra mwara jè ucina wà Iésu, â é ina pâ: «Ê Mwaciri napwéretòotù, âna pwacèwii mwara ni: Wà tô jè ilàri, âna é popa ê nyaa kâra poloa[~10~], â é biinaimari bau 25 kilo goro dàuru poloa. Â é tü tiagoro na é tùu too i poloa!»
34 Diri ê pâ pwiibà, âna é ina tàra goro pâ ucina, wà Iésu. Â é nye ciburà pwa ucina tàra naa nümee na é patùrarà. 35 [~11~]É wàrapwiri, ba na pacoo i pwi ia é ina wà Pwiduée, na é naigé mee pwi péroféta kêe, pâ:
36 Rà pâra jii tèpa âboro wà Iésu ma wà tèpa câmu kêe, naa pwârawâ. Â naawê, â rà ina têe pâ: «Gà ina tâbà cai ê êre i ucina na ia gà ina naa goro arapwüru na èpà.»
37 Â é tòpi tàra pâ: «Wà pwina é câmi i arapwüru na wâdé, âna wâgo *Pwina naîri âboro. 38 Ê aupwanapô, âna pé gòropuu. Napwa ê arapwüru na wâdé, âna wà tèpa naîri Mwaciri. Â wà pwi a pièpàri, âna wà Caatana, Pwi âboro èpà. Â ê arapwüru na é câmi, âna wà tèpa naîê. 39 Â napwa naa goo ê piûnya, âna pwâadàra gòropuu. Â wà tèpa wakè, âna wà tèpa *angela, tèpa ênawéna kà Pwiduée. 40 [~12~]Â rà mwa tòri arapwüru na èpà, â cîri naa gòro ânye. Â o wàrapwiri [pai pwa goo tèpa naî Caatana] naa pwâadàra gòropuu.
41 [~13~]«Ba wâgo Pwina naîri âboro, âna go mwa cùru me tèpa angela kôo. Â rà mwa patâjii gée na Mwaciri kôo, wà tàpé na rà pwa na èpà—ma diri tàpé na rà nama tubatiàu ê cèikî kà pàra tàpé. 42 [~14~]Â rà o mwa türà naa na ânye na maina. Â naawê, âna rà o i ma tòngüru poropwârà wà tàpéebà [gée goro pai maagé kàra].
43 [~15~]«Napwa naa goo wà tàpé na rà *tàrù na ara Pwiduée, âna rà o pwâra pwacèwii i tòotù[~16~], naa na Mwaciri kà Caa kàra. Wà pwi âboro na pwa pwâranyüruê, âna wâdé na é têre!»
44 «Ê Mwaciri napwéretòotù, âna pwacèwii naa goo pâ wâdé na pwàniri naa na jè aupwanapô. Â é pâmari pâ wâdé-bà wà pwi a wakè na aupwanapô. Â é dau ipwàdée kaa. Â é jèu naapwàniri côwâ. Â é icuri diri ê pâ pwina tâa têe, ba na é wâri i aupwanapô-bà.»
45 «Ê Mwaciri napwéretòotù, âna pwacèwii mwara ê perle na dau wâdé awé, ma dau too wâri wèe. Â pwa pwi jè a pi-icu na é mudàra ê pâ perle. 46 Â é pâmari i perle-bà na dau wâdé. Â é nye icuri diri kaa ê pwina tà têe, â é wâri i perle.»
47 «Ê Mwaciri napwéretòotù, âna pwacèwii mwara ê puà, na tâa na, na jèpapara ârawéà. 48 Â jè popa too naa namwari. Â jè tòri ê ârawéà na wâdé, â jè tòpò naa na atà. Â jè tütâjii ê ârawéà na èpà. 49 Â o wàrapwiri naa na ê pwâadàra gòropuu. Ba ée mwa cùru tèpa angela kêe wà Pwiduée. Â rà o pinaaitiri tàpé na rà tàrù na araé, ma wà tàpé na càra caa pitêre dèe. 50 [~17~]Â rà o mwa tü tàpé na càra caa pitêre dèe, naa na ânye na maina. Â naawê, âna rà o i ma tòngüru poropwârà [gée goro pai maagé kàra].»
51 É tawèeri tèpa câmu kêe wà Iésu, pâ: «Gona guwà nye tâmogòori ê pâ ucina-bà?»
52 Â é ina tàra pâ: «Jè jèe côo cai ni: Pwiri wà pwi *dotée goro ê Naèà, âna é pâ nau pwi âboro na Mwaciri napwéretòotù. Â wiàna wàrapwiri, â é pwacèwii pwi jè apooro pwârawâ, na é côo ê pâ na wâdé kêe na bwaa âmuê, ma ê pâ pwina jèe gòiri jaaé.»
53 Ûna é ina diri pâ ucina bèepwiri wà Iésu, â é pâra gée na pwi ére-bà. 54 [~18~]Â é pâra naa Nazareth, wâna na é maina naawê. Â é pacâmuri pâ âboro [goro ê popai kà Pwiduée] wâna *wâra pitapitiri.
57 [~21~]Â tàutàra na rà cèikî naa gooé. Â é ina tàra pâ: «Wà pwi péroféta, âna càcaa pitòpié bwàti naa na napô kêe.»
58 Càcaa wâru pâ wakè goro pàtàmee na é pwa wà Iésu na Nazareth, ba càra caa cèikî naa gooé.
<- Mataio 12Mataio 14 ->-
a É tâaboo—Pai pwa kà tèpa pwa pupûra naa jaa tèpa Juif.
13:2 Luka 5.1–3
13:12 Mataio 25.29; Maréko 4.25; Luka 8.18, 19.26
d Ucâri—Regarder fixement. Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Côo cai.13:14 Ésaïe 6.9–10; Ioane 12.40; Apostolo 28.26–27
13:16 Luka 10.23–24
g Còmacò—Inconstant. Na jè ciburà pitòotéri auniimiri kâjè.13:22 Luka 12.16–21; 1 Timotéo 6.9–10,17
~9~ Wânaîrà (é, ônaîrà)—Nid. Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Bawâ. ~10~ Nyaa kâra poloa—Levain. Rà ina mwara wà tèpa ijiao pâ: Otùu poloa, otèe poloa, otoo poloa, êre poloa.13:35 Psaume 78.2
13:40 Ioane 15.6
13:41 Mataio 24.31, 25.31; Maréko 13.27
13:42 Mataio 8.12
13:43 Daniel 12.3
~16~ Rà o pwâra pwacèwii i tòotù—Pai ina wèe pâ, ée mwa dau pwényunyuâarirà ma pwamainarà wà Pwiduée. Â rà o tâa ma wàé naa na pai muugère kêe.13:50 Mataio 13.42; Luka 13.28
13:54 Ioane 7.15
13:55 Ioane 6.42
~20~ Pwi awakè goro upwâra—é, Pwi aba wâ. (É wakè goro atü mwara, ba wâru pâ pwârawâ naa jaa tèpa Juif, âna bari goro atü.)13:57 Ioane 4.44