O evanđelje e Lukasoro Akava Evanđelje pisinđa o manuš palo anav Luka, kova inele doktori hem misionari kova putujinđa e apostoleja e Pavleja (dikh ano Kol 4,14; Flm 24; 2. Tim 4,11) hem na inele Jevrejco. Akava lil vaćeri taro e Isusesoro bijandipe, dživdipe, sikaviba, čudesija, meriba ko krsto, uštiba taro mule hem taro lesoro legariba ko nebo. Jekh oto glavna teme oto akava Evanđeljei da o Isus pherela o obećanja saven o Devel dinđa e Izraelese ano Purano zavet, ali ađahar hem da o Šukar lafi nane samo zako Jevreja nego hem zako manuša kola nane Jevreja. Ano akava Evanđelje o Isus sikaj taro but teme, đi tari molitva, Sveto Duho, radost, zahvalnost hem love. Akava lil mothoj hem adava sar o Isus dinđa sastipe hem oprostiba bute manušenđe, đi okolenđe kola inele but namborme ili opsednutime demonencar, e čororenđe, e grešnikonenđe, okolenđe kolen avera na mangle hem bute đuvljenđe. O Luka akava pisinđa, verovatno, đi sar ko 65. berš palo Hrist.
1O Luka pisini akava lil e Isusestar e Teofilese1 Cenimeja Teofile, sar so džane, but džene lelje te pisinen oto događaja zako save o Devel dinđa plo lafi, a save pherdile maškar amende. 2 On pisinde adalestar palo adava sar so o manuša, kola dikhle adala događaja, vaćerde amenđe. Adala manuša dikhle adava pana oto anglunipe e Mesijasere dživdipnastar ki phuv. On ule sluge e Devlesere te sikaven amen o lafi e Mesijastar. 3 Ađahar hem me, palo so oto anglunipe šukar ispučljam sa adava, mangljum tuće sa palo redo te pisinav. 4 Ćerđum adava te šaj ove uverime dai čače sa adava so sikliljan e Mesijasere dživdipnastar.
O anđeo phenela so ka bijanđol o Jovan o Krstitelj5 Kad o Irod inele caro ani Judeja, nesavo manuš palo anav Zaharija inele svešteniko e izraelconengoro. Ov inele svešteniko oto redo e Avijasoro.[~1~] E Zaharijasiri romni da inele oto pleme e Aronesoro.[~2~] Lakoro anav inele Jelisaveta. 6 O Zaharija hem i Jelisaveta inele pravedna anglo Devel adalese so živinde palo sa o naredbe hem o zakonja e Gospodesere. 7 Na inolen čhave adalese so i Jelisaveta našti ine te ačhol khamni, a soduj džene već purandile.
8 Jekh dive kad e Zaharijasiri grupa oto sveštenici kandlja ano Hram, tegani hem o Zaharija ćerela ine pli buti sar svešteniko anglo Devel. 9 Palo pumaro adeti, o sveštenici frdinde o barbuti te dikhen ko te đerdini ko sveto than e Gospodesoro. I ađahar pelo upro Zaharija te đerdini ano Hram e Gospodesoro te kadini.[~3~] 10 Đikote o Zaharija kadinđa ano Hram, sa o čedime manuša molinena pe ine avrijal.
11 A ano Hram e Zaharijase mothovđa pe o anđeo e Gospodesoro. Terdino ki desno strana oto oltari kotar kadinđa pe. 12 Kad dikhlja le o Zaharija, darandilo but.
13 A o anđeo phenđa lese: “Ma dara, Zaharija! O Devel šunđa ti molitva. Ti romni i Jelisaveta ka bijani će čhave, i ka de le anav Jovan. 14 Ka ove but radosno zbog leste hem but džene ka radujinen pe so ov ka bijanđol. 15 Ka ovel baro manuš anglo Gospod. Nikad naka pijel mol hem ništa sostar šaj te mačol pe.[~4~] Ka ovel pherdo e Svetone Duhoja pana pe dajaće ano vođi. 16 Bute Izraelconen ka irini anglo Gospod, anglo lengoro Devel. 17 Ka džal anglo Gospod sar glasniko ano duho hem ano zoralipe savo inele e purane proroko e Ilija. Ka mirini e daden lengere čhavencar hem ka ćerel da okola kola na šunena e Devle te oven mudra sar o manuša kola ćerena okova so o Devel phenela dai šukar.[~5~] Sa akava ka ćerel sar te pripremini e narodo te šaj oven spremna zako e Gospodesoro aviba.”
18 I o Zaharija pučlja e anđeo: “Sar me te džanav da čače ka ovel adava so phenđan? Me injum purano hem mli romni da beršali.”
19 A o anđeo phenđa lese: “Me injum o Gavrilo, o anđeo kova terđola anglo Devel[~6~] te kandel le. O Devel bičhalđa man te vaćerav tuja hem te anav će akava šukar lafi. 20 I ače, ka ove laloro, naka šaj te vaćere sa đi o dive kad adava ka ovel. Ađahar ka ovel adalese so na verujinđan mle lafenđe save ka oven čače ko pravo vreme.”
21 Sar o anđeo vaćeri ine e Zaharijaja, o manuša adžićerde e Zaharija te ikljol pučindoj pumen so edobor ačhilo ko sveto than e hramesoro. 22 A kad o Zaharija iklilo, našti ine te vaćeri olencar. O Zaharija ćerela ine nesar te mothoj lenđe vastencar, ali ačhilo laloro. O manuša halile da o Devel mothovđa lese nešto ko sveto than e hramesoro.
23 Kad pherdile o dive oto lesoro kandiba ano Hram, o Zaharija dželo čhere. 24 Na nakhlo but, i lesiri romni i Jelisaveta ačhili khamni. Pandž masek na iklili avri taro čher.[~7~] Phenđa: 25 “O Gospod ćerđa te šaj ačhovav khamni. Akana mothovđa maje pli milost hem cidinđa mli lađ anglo manuša.”[~8~]
O anđeo phenela e Marijaće so ka bijani e Isuse e Mesija26 Kad i Jelisaveta inele šofto masek khamni, o Devel bičhalđa ple anđeo e Gavrilo ki tikori diz Nazaret ani regija Galileja. 27 Adari valjanđa te legari o lafi e Marijaće koja pana inele čhaj. Oj inele mangli e muršese palo anav Josif, kova inele oto pleme e carosoro e Davidesoro. 28 Kad alo o anđeo, phenđa e Marijaće: “Radujin tut![~9~] O Gospodi but milostivno premala tute!”
29 A i Marija but uznemirinđa pe taro e anđeosere lafija, i pučlja pe so šaj te ovel adava pozdrav. 30 A o anđeo phenđa laće: “Ma dara, Marije! O Devel mothovđa će plo šukaripe![~10~] 31 Ače, ka ačhove khamni hem ka bijane čhave, i ka de le anav Isus. 32 Ov ka ovel baro[~11~] hem ka vičini pe Čhavo e Najbare Devlesoro. O Devel o Gospod ka del le autoritet te vladini sar caro, sar so vladinđa lesoro pradad o David.[~12~] 33 Ka carujini upro pleme e Jakovesoro zauvek; zako lesoro carstvo naka ovel kraj.”
34 Tegani i Marija pučlja e anđeo: “Sar šaj te ovel adava kad me pana injum čhaj?”
35 A o anđeo phenđa laće: “O Sveto Duho ka huljel upra tute hem o zoralipe e Najbare Devlesoro ka učhari tut. Adalese adava čhavo, kole ka bijane, ka ovel sveto hem ka vičini pe Čhavo e Devlesoro. 36 Eče, ti bibi i Jelisaveta da, ko purane berša, ačhili khamni hem ka bijani murše. I oj, kolaće sare džande da našti te ačhol khamni, akanai šov masek khamni. 37 Jer o Devel sa šaj te ćerel!”
38 Tegani i Marija phenđa: “Ače, sluškinja e Gospodesiri injum. Nek ovel maje palo to lafi.” I o anđeo dželo olatar.
I Jelisaveta pendžari da i Marija akhari e Mesija ano vođi39 Adala dive i Marija spreminđa pe hem siđarđa ko bregalo krajo, ki jekh diz ani regija Judeja. 40 Kad resli adari, đerdinđa ko čher e Zaharijasoro hem pozdravinđa e Jelisaveta. 41 I kad i Jelisaveta šunđa e Marijakoro pozdrav, o čhavoro oti radost zorale mrdinđa olaće ano vođi, a oj pherdili e Svetone Duhoja. 42 I bare glasoja phenđa e Marijaće: “Najblagoslovime injan maškaro đuvlja hem blagoslovime o čhavoro kole akhareja ano vođi! 43 Akavai bari čast maje so tu, mle Gospodesiri daj, aljan kora mande.[~13~] 44 Adalese so kad šunđum to pozdrav, o čhavoro oti radost zorale mrdinđa maje ano vođi. 45 Blago tuće so verujinđan da ka ovel adava so phenđa će o Gospod!”
I Marija hvalini e Devle46 Tegani i Marija phenđa:
“Barjari mlo vilo e Gospode; 47 Radosnoi mlo duho ano Devel, ano mlo Spasitelj 48 so ulo milostivno upri pli na edobor bari sluškinja. I ače, od akana sa o generacije ka phenen da injum blagoslovime đuvli, 49 adalese so but šukaripe ćerđa maje o Zoralo Devel kasoro anavi sveto! 50 Ovi milostivno e manušenđe oto sa generacije kola darana olestar. 51 Ple zorale vasteja ćerđa bare buća; frdinđa pestar e manušen kolai barikane ano pumare vile. 52 Peravđa e vladaren taro lengoro tron, a vazdinđa e poniznonen. 53 Čaljarđa e bokhalen šukaripnaja, a čučen muklja e barvalen. 54 Pomožinđa e Izraelconenđe, ple slugenđe. Na bisterđa te ovel milostivno[~14~] 55 e Avraamese hem lesere potomkose zauvek, sar so dinđa plo lafi amare pradadenđe.”56 I Marija ačhili e Jelisavetaja đi ko trin masek, i tegani irinđa pe čhere.
Bijandilo o Jovan o Krstitelj57 A e Jelisavetaće alo o dive te bijani, i bijanđa murše. 58 Kad lakiri familija hem lakere komšije šunde so o Gospod ćerđa laće baro šukaripe, radujinde pe olaja.
59 A kad e čhavore inele ofto dive, koro Zaharija čedinde pe o manuša zako obreziba e čhavoresoro. I mangle te den le lesere dadesoro anav–Zaharija, 60 ali i Jelisaveta phenđa: “Na! Lesoro anav ka ovel Jovan!”
61 A on phende laće: “Niko te familijatar na vičini pe ađahar.” 62 I vastencar pučle e Zaharija savo anav mangela te del ple čhavore. 63 Tegani o Zaharija rodinđa te den le jekh tikori phal zako pisiba hem pisinđa: “Lesoro anavi Jovan.” I sare začudinde pe. 64 I otojekhvar o Zaharija šaj ine palem te vaćeri,[~15~] i lelja te slavini e Devle.
65 I uklinđa i dar sa lengere komšijen. Ko sa o bregalo krajo e Judejakoro vaćerđa pe adalestar so ulo. 66 I sare kola šunde adava, razmislinde[~16~] adalestar hem phende: “Akava čhavoro isi te ovel baro manuš. Čačei upro leste o vas e Gospodesoro.”[~17~]
O Zaharija prorokujini e Mesijastar hem e Jovanestar67 A o Zaharija, e Jovanesoro dad, pherdilo e Svetone Duhoja hem prorokujinđa:
68 “Slava e Gospodese e Izraelesere Devlese adalese so alo hem otkupinđa ple narodo! 69 Vazdinđa amenđe zorale Spasitelje[~18~] oto pleme e carosoro e Davidesoro[~19~], ple slugasoro 70 sar so vaćerđa pana angleder kroz o muja ple svetone prorokonengere. 71 Vazdinđa amenđe zorale Spasitelje te spasini amen amare neprijateljendar hem sa e manušengere vastendar[~20~] kola mrzinena amen. 72 Mothovđa milost amare pradadenđe hem ispuninđa plo sveto savez, 73 i sovli savi halja e Avraamese amare pradadese: 74 so ka ikali amen amare neprijateljengere vastendar te šaj kanda le bizi dar 75 ani svetost hem ani pravednost anglo leste sa đikote injam dživde. 76 A tu Jovane, mlo čhavo, ka ove pendžardo sar proroko e Najbare Devlesoro, adalese so ka dža anglo Gospod te phrave lese o droma. 77 Ka sikave lesere narodo sar te pendžaren o spasenje prekalo oprostiba lengere grehija 78 palo amare Devlesoro milosrdno vilo palo savo o svetlost odupral[~21~] ka avel kora amende sar ikljojba e khamesoro, te legari amen ko drom oto mir.”[~24~]80 A o čhavoro o Jovan barjola ine hem zoraljola ano duho. Kad barilo, živinđa ani pustinja sa đikote na iklilo anglo Izraelci te propovedini.
Luka 2 ->
*1,5
O Avija inele šerutno akala grupakoro oto sveštenici hem sare on inele potomci e Aronesere, kova inele prvo svešteniko e izraelesoro (dikh 2. Dnev 24).
†1,5
Sa o sveštenici inele oto pleme e Aronesoro.
‡1,9
O sveštenici valjande te tharen o gudlo–mirišljavo tamjan sar prinos e Devlese đijekh sabajle hem đijekh rat ko posebno oltari savoi ano hram.
§1,15
O Jovan inele posvetime e Devlese te ćerel but bitno buti. O Devel naredinđa da o Jovan na tromal te pijel mol sar znako adalestar soi posvetime.
*1,17
Ko original terđola: “te irini o vile e dadengere nakoro čhave hem okolen so na šunena te irini nakori mudrost e pravednikonengiri.”
†1,19
kova terđola anglo Devel Akavai phendo sar ukor e Zaharijase. O prisutnost e Gavrilosoro, kova avela direktno taro Devel, valjanđa ine te ovel dovoljno dokaz e Zaharijase.
‡1,24
Palo pandž masek ka dičhol dai khamni. Tegani o manuša naka asan ine e Jelisavetaće vaćerindoj da pana našti ačhol khamni.
§1,25
Akate vaćeri pe oti lađ savi inola adalese so našti ine te oven la čhave.
*1,28
Radujin tut! Šaj te prevodini pe hem sar “Zdravo!”
†1,30
Ko original terđola “arakhljan milost koro Devel.” I fraza “te arakhi milost” značini te ovel šukar prihvatime nekastar: “O Devel odlučinđa te del tut pli milost” ili “O Devel mothoj pli ljubaznost.”
‡1,32
baro baro manuš, ka ovel le baro autoritet.
§1,32
Ko original terđola: “ka del le o tron lesere dadesoro e Davidesoro.”
*1,43
Ko original terđola: “Sar adava mle Gospodesiri daj te avel đi mande?”
†1,54
O Devel našti bistrel. Kad o Devel “podsetini pe”, adava značini da o Devel ćerela nešto palo adava so dinđa plo lafi pana angleder. Akava vaćeri oto e Devlesoro dindo lafi e Avraamese (“adalese so dinđa plo lafi amare puranenđe da ka ovel milosrdno”).
‡1,64
Ko original terđola: “phravdilo lesoro muj hem lesiri čhib”.
§1,66
razmislinde Ko original terđola: “čhivde pumenđe ano vile”.
*1,66
upro leste o vas e Gospodesoro. Kad phenela pe “o vas e Gospodesoro”, mislini pe upro zoralipe e Gospodesoro. “E Gospodesoro zoralipe inele oleja” ili “O Gospod zorale radinđa oleja/ano leste.”
†1,69
e zorale Spasitelje Ko original terđola: “i šing oto spasenje”. I šing e životinjakiri inele simbol lakere zoralipnastar te branini pe. E Mesijastar vaćeri pe dai ov šing savi isi la zoralipe te spasini o Izrael sar “neko e zoralipnaja te spasini amen.”
‡1,69
oto pleme e carosoro e Davidesoro Ko original terđola: “Ano čher lesere slugasoro e Davidesoro.” E Davidesoro “čher” akate predstavini lesere porodica, po precizno, lesere potomstvo: “ani porodica lesere slugasiri e Davidesiri” ili “kovai potomko lesere slugasoro e Davidesoro.”
§1,71
O lafi “vas” akate predstavini zoralipe savo o bišukar manuša koristinena protiv e Devlesoro narodo.
*1,78
svetlost odupral O Svetlost but puti metafora zako čačipe. Akate vaćeri pe oto duhovno čačipe save o Spasitelj ka del le sar dai ikljojba e khamesoro palo savo i phuv ovela rasvetlime. Dikh Mal 4,2.
†1,79
ani tomina Akatei “i tomina” metafora zako nedostatak oto duhovno čačipe. Akate vaćeri pe e manušendar kolenđe falini o duhovno čačipe sar te phene da bešena ani tomina: “o manuša kola na džanen o čačipe.”
‡1,79
ani senka e meribnasiri I senka but puti predstavini nešto so sigate ka ovel. Akate vaćeri pe oto meriba savo avela.
§1,79
drom oto mir Adavai metafora zako živiba savo legari đi adava e manuše te ovel mir e Devleja: “te živini pe mirno dživdipe” ili “te phirel pe dromeja savo legari đi o mir.”
1 Cenimeja Teofile, sar so džane, but džene lelje te pisinen oto događaja zako save o Devel dinđa plo lafi, a save pherdile maškar amende. 2 On pisinde adalestar palo adava sar so o manuša, kola dikhle adala događaja, vaćerde amenđe. Adala manuša dikhle adava pana oto anglunipe e Mesijasere dživdipnastar ki phuv. On ule sluge e Devlesere te sikaven amen o lafi e Mesijastar. 3 Ađahar hem me, palo so oto anglunipe šukar ispučljam sa adava, mangljum tuće sa palo redo te pisinav. 4 Ćerđum adava te šaj ove uverime dai čače sa adava so sikliljan e Mesijasere dživdipnastar.
5 Kad o Irod inele caro ani Judeja, nesavo manuš palo anav Zaharija inele svešteniko e izraelconengoro. Ov inele svešteniko oto redo e Avijasoro.[~1~] E Zaharijasiri romni da inele oto pleme e Aronesoro.[~2~] Lakoro anav inele Jelisaveta. 6 O Zaharija hem i Jelisaveta inele pravedna anglo Devel adalese so živinde palo sa o naredbe hem o zakonja e Gospodesere. 7 Na inolen čhave adalese so i Jelisaveta našti ine te ačhol khamni, a soduj džene već purandile.
8 Jekh dive kad e Zaharijasiri grupa oto sveštenici kandlja ano Hram, tegani hem o Zaharija ćerela ine pli buti sar svešteniko anglo Devel. 9 Palo pumaro adeti, o sveštenici frdinde o barbuti te dikhen ko te đerdini ko sveto than e Gospodesoro. I ađahar pelo upro Zaharija te đerdini ano Hram e Gospodesoro te kadini.[~3~] 10 Đikote o Zaharija kadinđa ano Hram, sa o čedime manuša molinena pe ine avrijal.
11 A ano Hram e Zaharijase mothovđa pe o anđeo e Gospodesoro. Terdino ki desno strana oto oltari kotar kadinđa pe. 12 Kad dikhlja le o Zaharija, darandilo but.
13 A o anđeo phenđa lese: “Ma dara, Zaharija! O Devel šunđa ti molitva. Ti romni i Jelisaveta ka bijani će čhave, i ka de le anav Jovan. 14 Ka ove but radosno zbog leste hem but džene ka radujinen pe so ov ka bijanđol. 15 Ka ovel baro manuš anglo Gospod. Nikad naka pijel mol hem ništa sostar šaj te mačol pe.[~4~] Ka ovel pherdo e Svetone Duhoja pana pe dajaće ano vođi. 16 Bute Izraelconen ka irini anglo Gospod, anglo lengoro Devel. 17 Ka džal anglo Gospod sar glasniko ano duho hem ano zoralipe savo inele e purane proroko e Ilija. Ka mirini e daden lengere čhavencar hem ka ćerel da okola kola na šunena e Devle te oven mudra sar o manuša kola ćerena okova so o Devel phenela dai šukar.[~5~] Sa akava ka ćerel sar te pripremini e narodo te šaj oven spremna zako e Gospodesoro aviba.”
18 I o Zaharija pučlja e anđeo: “Sar me te džanav da čače ka ovel adava so phenđan? Me injum purano hem mli romni da beršali.”
19 A o anđeo phenđa lese: “Me injum o Gavrilo, o anđeo kova terđola anglo Devel[~6~] te kandel le. O Devel bičhalđa man te vaćerav tuja hem te anav će akava šukar lafi. 20 I ače, ka ove laloro, naka šaj te vaćere sa đi o dive kad adava ka ovel. Ađahar ka ovel adalese so na verujinđan mle lafenđe save ka oven čače ko pravo vreme.”
21 Sar o anđeo vaćeri ine e Zaharijaja, o manuša adžićerde e Zaharija te ikljol pučindoj pumen so edobor ačhilo ko sveto than e hramesoro. 22 A kad o Zaharija iklilo, našti ine te vaćeri olencar. O Zaharija ćerela ine nesar te mothoj lenđe vastencar, ali ačhilo laloro. O manuša halile da o Devel mothovđa lese nešto ko sveto than e hramesoro.
23 Kad pherdile o dive oto lesoro kandiba ano Hram, o Zaharija dželo čhere. 24 Na nakhlo but, i lesiri romni i Jelisaveta ačhili khamni. Pandž masek na iklili avri taro čher.[~7~] Phenđa: 25 “O Gospod ćerđa te šaj ačhovav khamni. Akana mothovđa maje pli milost hem cidinđa mli lađ anglo manuša.”[~8~]
26 Kad i Jelisaveta inele šofto masek khamni, o Devel bičhalđa ple anđeo e Gavrilo ki tikori diz Nazaret ani regija Galileja. 27 Adari valjanđa te legari o lafi e Marijaće koja pana inele čhaj. Oj inele mangli e muršese palo anav Josif, kova inele oto pleme e carosoro e Davidesoro. 28 Kad alo o anđeo, phenđa e Marijaće: “Radujin tut![~9~] O Gospodi but milostivno premala tute!”
29 A i Marija but uznemirinđa pe taro e anđeosere lafija, i pučlja pe so šaj te ovel adava pozdrav. 30 A o anđeo phenđa laće: “Ma dara, Marije! O Devel mothovđa će plo šukaripe![~10~] 31 Ače, ka ačhove khamni hem ka bijane čhave, i ka de le anav Isus. 32 Ov ka ovel baro[~11~] hem ka vičini pe Čhavo e Najbare Devlesoro. O Devel o Gospod ka del le autoritet te vladini sar caro, sar so vladinđa lesoro pradad o David.[~12~] 33 Ka carujini upro pleme e Jakovesoro zauvek; zako lesoro carstvo naka ovel kraj.”
34 Tegani i Marija pučlja e anđeo: “Sar šaj te ovel adava kad me pana injum čhaj?”
35 A o anđeo phenđa laće: “O Sveto Duho ka huljel upra tute hem o zoralipe e Najbare Devlesoro ka učhari tut. Adalese adava čhavo, kole ka bijane, ka ovel sveto hem ka vičini pe Čhavo e Devlesoro. 36 Eče, ti bibi i Jelisaveta da, ko purane berša, ačhili khamni hem ka bijani murše. I oj, kolaće sare džande da našti te ačhol khamni, akanai šov masek khamni. 37 Jer o Devel sa šaj te ćerel!”
38 Tegani i Marija phenđa: “Ače, sluškinja e Gospodesiri injum. Nek ovel maje palo to lafi.” I o anđeo dželo olatar.
39 Adala dive i Marija spreminđa pe hem siđarđa ko bregalo krajo, ki jekh diz ani regija Judeja. 40 Kad resli adari, đerdinđa ko čher e Zaharijasoro hem pozdravinđa e Jelisaveta. 41 I kad i Jelisaveta šunđa e Marijakoro pozdrav, o čhavoro oti radost zorale mrdinđa olaće ano vođi, a oj pherdili e Svetone Duhoja. 42 I bare glasoja phenđa e Marijaće: “Najblagoslovime injan maškaro đuvlja hem blagoslovime o čhavoro kole akhareja ano vođi! 43 Akavai bari čast maje so tu, mle Gospodesiri daj, aljan kora mande.[~13~] 44 Adalese so kad šunđum to pozdrav, o čhavoro oti radost zorale mrdinđa maje ano vođi. 45 Blago tuće so verujinđan da ka ovel adava so phenđa će o Gospod!”
46 Tegani i Marija phenđa:
56 I Marija ačhili e Jelisavetaja đi ko trin masek, i tegani irinđa pe čhere.
57 A e Jelisavetaće alo o dive te bijani, i bijanđa murše. 58 Kad lakiri familija hem lakere komšije šunde so o Gospod ćerđa laće baro šukaripe, radujinde pe olaja.
59 A kad e čhavore inele ofto dive, koro Zaharija čedinde pe o manuša zako obreziba e čhavoresoro. I mangle te den le lesere dadesoro anav–Zaharija, 60 ali i Jelisaveta phenđa: “Na! Lesoro anav ka ovel Jovan!”
61 A on phende laće: “Niko te familijatar na vičini pe ađahar.” 62 I vastencar pučle e Zaharija savo anav mangela te del ple čhavore. 63 Tegani o Zaharija rodinđa te den le jekh tikori phal zako pisiba hem pisinđa: “Lesoro anavi Jovan.” I sare začudinde pe. 64 I otojekhvar o Zaharija šaj ine palem te vaćeri,[~15~] i lelja te slavini e Devle.
65 I uklinđa i dar sa lengere komšijen. Ko sa o bregalo krajo e Judejakoro vaćerđa pe adalestar so ulo. 66 I sare kola šunde adava, razmislinde[~16~] adalestar hem phende: “Akava čhavoro isi te ovel baro manuš. Čačei upro leste o vas e Gospodesoro.”[~17~]
67 A o Zaharija, e Jovanesoro dad, pherdilo e Svetone Duhoja hem prorokujinđa:
80 A o čhavoro o Jovan barjola ine hem zoraljola ano duho. Kad barilo, živinđa ani pustinja sa đikote na iklilo anglo Izraelci te propovedini.
Luka 2 ->*1,5 O Avija inele šerutno akala grupakoro oto sveštenici hem sare on inele potomci e Aronesere, kova inele prvo svešteniko e izraelesoro (dikh 2. Dnev 24).
†1,5 Sa o sveštenici inele oto pleme e Aronesoro.
‡1,9 O sveštenici valjande te tharen o gudlo–mirišljavo tamjan sar prinos e Devlese đijekh sabajle hem đijekh rat ko posebno oltari savoi ano hram.
§1,15 O Jovan inele posvetime e Devlese te ćerel but bitno buti. O Devel naredinđa da o Jovan na tromal te pijel mol sar znako adalestar soi posvetime.
*1,17 Ko original terđola: “te irini o vile e dadengere nakoro čhave hem okolen so na šunena te irini nakori mudrost e pravednikonengiri.”
†1,19 kova terđola anglo Devel Akavai phendo sar ukor e Zaharijase. O prisutnost e Gavrilosoro, kova avela direktno taro Devel, valjanđa ine te ovel dovoljno dokaz e Zaharijase.
‡1,24 Palo pandž masek ka dičhol dai khamni. Tegani o manuša naka asan ine e Jelisavetaće vaćerindoj da pana našti ačhol khamni.
§1,25 Akate vaćeri pe oti lađ savi inola adalese so našti ine te oven la čhave.
*1,28 Radujin tut! Šaj te prevodini pe hem sar “Zdravo!”
†1,30 Ko original terđola “arakhljan milost koro Devel.” I fraza “te arakhi milost” značini te ovel šukar prihvatime nekastar: “O Devel odlučinđa te del tut pli milost” ili “O Devel mothoj pli ljubaznost.”
‡1,32 baro baro manuš, ka ovel le baro autoritet.
§1,32 Ko original terđola: “ka del le o tron lesere dadesoro e Davidesoro.”
*1,43 Ko original terđola: “Sar adava mle Gospodesiri daj te avel đi mande?”
†1,54 O Devel našti bistrel. Kad o Devel “podsetini pe”, adava značini da o Devel ćerela nešto palo adava so dinđa plo lafi pana angleder. Akava vaćeri oto e Devlesoro dindo lafi e Avraamese (“adalese so dinđa plo lafi amare puranenđe da ka ovel milosrdno”).
‡1,64 Ko original terđola: “phravdilo lesoro muj hem lesiri čhib”.
§1,66 razmislinde Ko original terđola: “čhivde pumenđe ano vile”.
*1,66 upro leste o vas e Gospodesoro. Kad phenela pe “o vas e Gospodesoro”, mislini pe upro zoralipe e Gospodesoro. “E Gospodesoro zoralipe inele oleja” ili “O Gospod zorale radinđa oleja/ano leste.”
†1,69 e zorale Spasitelje Ko original terđola: “i šing oto spasenje”. I šing e životinjakiri inele simbol lakere zoralipnastar te branini pe. E Mesijastar vaćeri pe dai ov šing savi isi la zoralipe te spasini o Izrael sar “neko e zoralipnaja te spasini amen.”
‡1,69 oto pleme e carosoro e Davidesoro Ko original terđola: “Ano čher lesere slugasoro e Davidesoro.” E Davidesoro “čher” akate predstavini lesere porodica, po precizno, lesere potomstvo: “ani porodica lesere slugasiri e Davidesiri” ili “kovai potomko lesere slugasoro e Davidesoro.”
§1,71 O lafi “vas” akate predstavini zoralipe savo o bišukar manuša koristinena protiv e Devlesoro narodo.
*1,78 svetlost odupral O Svetlost but puti metafora zako čačipe. Akate vaćeri pe oto duhovno čačipe save o Spasitelj ka del le sar dai ikljojba e khamesoro palo savo i phuv ovela rasvetlime. Dikh Mal 4,2.
†1,79 ani tomina Akatei “i tomina” metafora zako nedostatak oto duhovno čačipe. Akate vaćeri pe e manušendar kolenđe falini o duhovno čačipe sar te phene da bešena ani tomina: “o manuša kola na džanen o čačipe.”
‡1,79 ani senka e meribnasiri I senka but puti predstavini nešto so sigate ka ovel. Akate vaćeri pe oto meriba savo avela.
§1,79 drom oto mir Adavai metafora zako živiba savo legari đi adava e manuše te ovel mir e Devleja: “te živini pe mirno dživdipe” ili “te phirel pe dromeja savo legari đi o mir.”